Gallai’r ffigurau fod rhwng £100 miliwn ac £1 biliwn.

Mae Arolwg Troseddu Cymru a Lloegr yn cydnabod bod twyll yn un o’r troseddau mwyaf cyffredin yng nghymdeithas yr oes sydd ohoni. Fodd bynnag, mae rhai uwch-arweinwyr yn y sector cyhoeddus yn amheus ynghylch y lefelau o dwyll sydd yn eu sefydliadau.

O ganlyniad, maent yn gyndyn o fuddsoddi mewn trefniadau atal twyll ac maent yn rhoi blaenoriaeth isel i’r gwaith o ymchwilio i achosion o dwyll posibl y mae’r Fenter Twyll Genedlaethol yn tynnu eu sylw atynt.

Bygythiadau presennol

Mae twyllwyr yn ymddangos cyn gynted ag y bydd cyfle’n codi. Gwelwyd cynnydd enfawr mewn gweithgarwch twyllodrus yn ddiweddar, yn enwedig mewn seiberdroseddu, yn ystod y pandemig COVID-19 presennol.

Rydym o’r farn bod y pandemig yn cynnig cyfle pwysig i weithwyr ym maes atal twyll yng Nghymru ddod ynghyd (drwy ddulliau priodol) a myfyrio ynghylch cyflymder ac effeithiolrwydd eu hymateb i’r twyllwyr. 

Beth y mae angen ei wneud?

Gall cyrff y sector cyhoeddus leihau’r risgiau hyn drwy sicrhau bod ganddynt y diwylliant sefydliadol cywir a ategir gan drefniadau cadarn ar gyfer atal twyll.

Yn eu plith y mae Proffesiwn Atal Twyll Llywodraeth y DU, sef proffesiwn cydnabyddedig a sefydlwyd yn ddiweddar sydd â chymwyseddau clir a llwybrau clir o ran gyrfa.

At hynny, mae angen ffocws cynyddol ar wneud defnydd mwy clyfar o wyddor dadansoddi data.

Beth yw trefniadau da?

Byddai ymateb diguro o safbwynt atal twyll yn golygu bod arbenigwyr atal twyll wedi nodi’r risgiau o leiaf yr un mor gyflym â’r twyllwyr, os nad yn gynt.

Byddai hefyd yn golygu bod ganddynt yr offer cywir i atal a chanfod twyllwyr sy’n ecsbloetio unrhyw gyfleoedd newydd; a bod yr ymateb o safbwynt atal twyll wedi symud yn gyflym drwy gydweithio a rhannu gwybodaeth yn effeithiol.

Ein hadroddiad

Mae ein hadroddiad yn archwilio saith ‘thema allweddol’ y mae angen i bob corff cyhoeddus ganolbwyntio arnynt wrth wella eu perfformiad o safbwynt mynd i’r afael â thwyll yn fwy effeithiol.